بسیاری از افراد، حتی بدون اینکه کسبوکارشان ربطی به فروش آنلاین و فروشگاه اینترنتی داشته باشد، در مورد تاریخچه این تجارت یا به عبارتی صنعت، کنجکاو هستند. تجارتی که امروزه به طور کلی سبک زندگی ما را تغییر داده و حتی بازارهای مالی ملموس و فیزیکی را هم دگرگون کرده، از کجا آماده، حاصل ایده کیست و از چه زمانی توانسته کار خود را شروع کند؟ این پرسشها، دستمایه نگارش یادداشتی شدند که قرار در ادامه آن را مطالعه کنید. پس اگر در این رابطه کنجکاو هستید، پیشنهاد میکنیم تا انتها با ما همراه باشید.
فروش آنلاین و فروشگاه اینترنتی؛ دو مقوله جدا از هم
پیش از هر چیز در نظر داشته باشید که فروش آنلاین، شاید با رشد و گسترش فروشگاه اینترنتی به امری متداول تبدیل شده باشد اما سابقه فروش آنلاین بهمراتب بیشتر است. قبل از اینکه ایده فروشگاه اینترنتی ارائه شود و قوت بگیرد، هواپیمای American Airlines اولین برندی بود که فروش آنلاین بلیط هواپیما را انجام داد. در دهه 60 این برند، در همکاری با قویترین غول دنیای رایانه، یعنی IBM، رایانههای ساده و ابتدایی را در نمایندگی خود در سراسر کشور آمریکا نصب کرد. از طریق آنها امکان فروش آنلاین بلیط هواپیما فراهم شد. این اولین تجربه ملموس فروش آنلاین کالا یا خدمت بود؛ تجربهای که هنوز هم با خرید از فروشگاه اینترنتی تفاوتهایی داشت.
اولین فروشگاه اینترنتی با ابتکار مایکل آلدریچ
اما برخلاف تصور همگان، اولین فروشگاه اینترنتی را هیچیک از برندها و عناوینی مانند eBay یا آمازون ابداع نکردهاند. این اتفاق اولین بار با طراحی سایت NetMarket توسط مایکل آلدریچ رخ داد. اولین دامنه و ساختاری که میتوان به آن فروشگاه آنلاین گفت NetMarket بود. که امکان خرید و فروش آنلاین را در اواخر سال 1993 فراهم کرد. این ایده نوپا اما بسیار جذاب به سرعت هرچه تمام گسترش یافت . و به این ترتیب در حد فاصل کمتر از ده سال، غولهایی مانند آمازون، eBay و علیبابا، سر برآوردند.
ایدهای از سال 1979 کلید خورد و در دهه 90 به بار نشست
مایکل آلدریچ، مخترع اولین فروشگاه اینترنتی که چند سال قبل و در سال 2014 فوت کرد، ایده اصلی ایجاد چنین ساختاری را اولین بار در سال 1979 امتحان کرده بود. او در این سال اولین ایده نزدیک به فروشگاه و دادوستد اینترنتی را پیاده کرد اما پس از سالها پیشرفت و توسعه، در دهه 90 بود که یک ساختار کامل با قابلیتهای فروشگاه اینترنتی، توسط او به بار نشست. در همین اثنا، بسیاری از برندهای فروش گل، شراب، شکلات و سایر تجهیزات و ملزومات زندگی، از سایتها برای معرفی فروشگاه خود استفاده کردند. و گاهاً عنوان فروشگاه اینترنتی را برای خود انتخاب میکردند. اما آنچه اهمیت دارد این است که هیچیک از آنها ساختاری برای خرید و فروش آنلاین نداشتند.
خبری از NetMarket نیست
NetMarket بسیار قدیمیتر و باسابقهتر از برندهایی مانند آمازون یا eBay بود. اما با این وجود نتوانست با رشد سریع این تجارت همراه شود و در سال 1999 تقریباً رو به زوال و انقراض رفت. NetMarket در این سال با یک اشتباه فاحش و ناگهانی در طراحی سایت، امنیت خود را از دست داده و اطلاعات بیش از 980 هزار مشتری از آن درز پیدا کرد. این زمینهساز پایان دوران این فروشگاه آنلاین بود؛ امری که به خوبی نشان میدهد یک اشتباه در طراحی سایت، میتواند تا چه حد مرگبار باشد!